Celtic Frost, album „Morbid Tales” (1984)

„W kryptach Raisa” –

Celtic Frost

Lata błagania uwięzionych za murami
Przerażające sceny w komnatach i kryptach
Niewypowiedziane słowa w bólu i strachu
Przez jego ręce przeszło 140 istnień

(Mega)zdeprawowany człek… Gilles de Rais
(Prze)święty człowiek… powieszony przez szlachtę
W kryptach Raisa

Zwabiał dzieci na swe msze
Rabował i kupował młode dusze
Składając je w ofierze patologicznym demonom
Zaspokajając swe wstrętne seksualne żądze

(Mega)zdeprawowany człek… Gilles de Rais
(Prze)święty człowiek… powieszony przez szlachtę
W kryptach Raisa

„Więc to jest dla tego zwyrodnialca
Ci przerażeni i chorzy
Drżący śmiech rozlegający się nad grobowcami
Seksualne występki i perwersyjne rytuały
Przyglądanie się, jak słabną i umierają
Czarnoksiężnicy i ciemności, marzenia Gillesa
Spełniły się w połowie”

Jako francuski marszałek z późnego średniowiecza
Niepohamowany, z niekończącymi się ambicjami
Osobisty strażnik Joanny d’Arc
…wznosił swą duszę ku Bogu

(Mega)zdeprawowany człek… Gilles de Rais
(Prze)święty człowiek… powieszony przez szlachtę
W kryptach Raisa

Przesadny mistycyzm i
Desperacki satanizm (tak!)
Są tylko o jeden mały krok od siebie
W zaświatach nie ma ludzkich schematów

(Mega)zdeprawowany człek… Gilles de Rais
(Prze)święty człowiek… powieszony przez szlachtę
W kryptach Raisa

Jak jest opisywany w tekście Gilles de Rais? Czy muzycy pozostawiają choćby cień wątpliwości, jak go oceniają? Raczej nie. Sam wielokrotnie powtarzany refren zaczyna się od słów (mega)zdeprawowany człek. Także słowa poszczególnych zwrotek nie mogą budzić żadnych wątpliwości, po której stronie zła czynionego przez zwyrodniałego marszałka stają muzycy Celtic Frost: lata błagania uwięzionych za murami, przerażające sceny w komnatach i kryptach, niewypowiedziane słowa w bólu i strachu to oczywiście pełne współczucia słowa wypowiadane o torturowanych przez Raisa dzieciach. Autorzy tekstu dokładnie opisują, co wyprawiał Rais: zwabiał dzieci na swe msze, rabował i kupował młode dusze, składając je w ofierze patologicznym demonom, zaspokajając swe wstrętne seksualne żądze. Piszą o nim tak: niepohamowany, z niekończącymi się ambicjami, osobisty strażnik Joanny d’Arc… wznosił swą duszę ku Bogu. Widocznie źródła, którymi dysponowali muzycy, mówiły o Raisie jako o osobistym ochroniarzu Joanny d’Arc, co, jak już wspomniałem, z czasem dzięki badaniom ksiąg rachunkowych z tamtych czasów okazało się jednak nieprawdą, tym niemniej liryka podkreśla jego obłudę. Zdaje się, że nie tylko w tamtych czasach wystarczyło udawać pobożnego, by zaskarbić sobie łaski, które chroniły przed sprawiedliwością, jak jednak widać, także wtedy były pewne granice nikczemności, których przekroczenie powodowało, że nawet tak (prze)święty człowiek, jak Gilles de Rais, został w końcu powieszony przez szlachtę.

Są jednak w tekście fragmenty tekstu, które mogą świadczyć o niejednoznacznej ocenie marszałka. Co by bowiem o nim nie powiedzieć, bez wątpliwości Gilles de Rais był postacią niejednorodną – z jednej strony dał się poznać jako żołnierz wielkiego formatu, bohater wojenny, gotów oddać życie w słusznej sprawie. Jako wybitnie zasłużony dla Francji został zresztą doceniony poprzez przyznanie mu tytułu marszałka. Był ponadto ponoć również bardzo dobrym panem dla swoich poddanych, co w tamtym czasie, delikatnie rzecz ujmując, nie było regułą. To pewnie z tych powodów autorzy tekstu z jednej strony piszą o nim (prze)święty człowiek oraz osobisty strażnik Joanny d’Arc, [który] wznosił swą duszę ku Bogu, by w chwilę później nadmieniać, że był (mega)zdeprawowanym człekiem. Niezależnie od tego, czy muzycy uznawali go wewnętrznie niespójnego, czy nie, Gilles de Rais taki właśnie był – z jednej strony oddał wielkie zasługi dla Francji, z drugiej z kolei był istnym potworem w ludzkiej skórze.

Bardzo tajemniczo brzmi natomiast ostatnia zwrotka tekstu. Dowiadujemy się z niej, że przesadny mistycyzm i desperacki satanizm są tylko o jeden mały krok od siebie. Cóż to może znaczyć? Jak to interpretować?

Osobiście sądzę, że muzycy chcieli dać do zrozumienia, że pomiędzy gigantycznymi, zdawałoby się, przeciwieństwami, wcale nie jest tak głęboka przepaść, by ludzki umysł nie mógł jej przekroczyć. Pewnie słyszeliście takie powiedzenie, że od miłości do nienawiści jest tylko jeden krok. Przyglądając się choćby niektórym byłym parom, trudno nie odnieść wrażenia o głębokiej prawdziwości tego stwierdzenia. Wydaje mi się więc, że autorom tekstu właśnie o taki przeskok w naszych umysłach chodzi – z jednej skrajności w drugą. „Przesadny mistycyzm” to zapewne przesadne pogrążanie się w modlitwach i kontemplacji, „desperacki satanizm” prawdopodobnie oznacza oddawanie się złu (de Rais podobno uwierzył, że może odzyskać roztrwoniony majątek, poświęcając mordowane dzieci demonowi zwanemu „Barron”). To oczywiście tylko moja interpretacja, nikt nie musi się z nią zgadzać.

Ruiny zamku Château de Tiffauges, znanego także jako Château de Barbe-bleu od jego najsłynniejszego mieszkańca, Gillesa de Raisa, nazywanego także Barbe-bleu. To tutaj de Rais popełniał swoje okrucieństwa (źródło: Wikipedia)