Rosyjski deathcore’owy zespół Slaughter To Prevail już dwa dni po rozpoczęciu „specjalnej operacji wojskowej” w Ukrainie opublikował na swojej stronie internetowej następującą wiadomość (ze względu na wyjątkową delikatność sprawy na wszelki wypadek zamieszczam także oryginalną wersję w języku angielskim, by zapobiec ewentualnym nieporozumieniom w tłumaczeniu):
„No to war! Our band has nothing to do with politics, we do not take sides. We are for all peaceful inhabitants of this world and for world peace. We do not accept ANY military action. We wish all of you and your loved ones, relatives and friends to stay safe and hope this nightmare ends as soon as possible.”
„Nie dla wojny! Nasz zespół nie ma nic wspólnego z polityką, nie opowiadamy się po żadnej ze stron. Trzymamy wraz ze wszystkimi pokojowymi mieszkańcami tego świata i jesteśmy za pokojem na świecie. Nie akceptujemy ŻADNYCH akcji militarnych. Życzymy wam wszystkim i waszym bliskim, krewnym i przyjaciołom, abyście pozostali bezpieczni i mamy nadzieję, że ten koszmar skończy się tak szybko, jak to tylko możliwe.”
Slaughter To Prevail, singel „1984” (2022)
Alex Terrible z grupy Slaughter To Prevail w trakcie koncertu w… Kijowie w 2021 r. (źródło: wikipedia.org)
Apel ten nie pozostał niezauważony. W oczywisty sposób muzycy grupy natychmiast narazili się na szykany ze strony rosyjskich władz, które zakazały nawet nazywania rozkręconej przez siebie wojny w Ukrainie wojną. Zresztą, zespół nigdy nie miał na swej ziemi lekko; jak pisze Revolver, „[…] w oczach rosyjskiego rządu Slaughter to Prevail to gang groźnych satanistów, a ich koncerty w ojczyźnie były często zamykane przez policję za propagowanie przemocy i oddawanie czci diabłu”.
W efekcie wszystkich tych wydarzeń, jakiś czas później muzycy, głównie z powodu nałożonych na Rosję sankcji, zdecydowali się opuścić ojczyznę.
Publikując kilka miesięcy później (już na emigracji w Stanach Zjednoczonych) utwór „1984” zespół naraził się rosyjskim władzom po raz kolejny. Jak zauważył jeden z komentatorów w serwisie Reddit, autorowi tekstu, rosyjskiemu wokaliście Alexowi Terrible, grozi siedem lat więzienia, jeśli kiedykolwiek jego noga stanie na rosyjskiej ziemi. Tym samym artysta skazał się prawdopodobnie na wieczną banicję, odcinając się dość skutecznie od możliwości powrotu do swej ojczyzny.
Zobaczmy zatem, w jaki sposób Rosjanie narazili się władzom w Moskwie w piosence „1984”.
“1984” – Slaughter To Prevail
What if it’s about you?
What if these tears are shed at your house too?
You will smear this shit on the white walls
In your own house with your fam, conscience is dead
I, I see the marching troops
Hurts, but I see friends there, have no face,
have no fate
Can’t figure out, you’re dumb or what?
Death and pain trails behind the crowd
What is it all about?
Please stop the violence
Please stop the bloodshed on Earth
Look into the eyes of children who are scared
And remember, remember yourself
Please stop the violence
Please stop the bloodshed on Earth
My brother, my brother
Anger will live in memory
Anger will live and prevail
Pretend you are not guilty
Pretend you don’t see this shit
Pretend this is not your war
Pretend
FUCK
Their eyes are damned
Their faith is crucified
(War) Their tongue is stone
Their tongue is dead
(War) This son of a bitch will stick a knife in your back
Ascend, adaption
1984, 1984
You woke up and saw a funnel instead of a home
You woke up and saw a funnel instead of a home
Ascend, adaption
1984, 1984
You woke up and saw a funnel instead of a home
And your anger will never leave you alone
You just need to find someone to blame
Please stop the violence
Please stop the bloodshed on Earth
Look into the eyes of children who are scared
And remember, remember yourself
Please stop the violence
Please stop the bloodshed on Earth
My brother, my brother
Anger will live in memory
Anger will live and prevail
Ascend, adaptation
1984, 1984 in real life
You woke up and saw a funnel instead of a home
And your anger will never leave you alone
Anger will live in memory
Anger will live in memory
Anger will live in memory
Anger will live and prevail
„1984” – Slaughter To Prevail
A gdyby to chodziło o ciebie?
Gdyby te łzy płynęły także w twoim domu?
Rozsmarujesz to gówno na białych ścianach
W twoim domu, w twojej rodzinie, sumienie umarło
Tymczasem widzę maszerujące wojska
To boli, widzę tam przyjaciół, nie mają twarzy,
nie mają przyszłości
Nie kapujesz, jesteś głąbem, czy co?
Śmierć i ból ciągnie się za tłumem
O co w tym wszystkim chodzi?
Proszę, powstrzymaj przemoc
Proszę, powstrzymaj rozlew krwi na Ziemi
Popatrz w oczy tych przerażonych dzieci
I pamiętaj, pamiętaj o sobie
Proszę, powstrzymaj przemoc
Proszę, powstrzymaj rozlew krwi na Ziemi
Mój bracie, mój bracie
Gniew będzie trwał w pamięci
Gniew będzie żył i zwyciężał
Udawaj, że nie jesteś winny
Udawaj, że nie widzisz tego gówna
Udawaj, że to nie twoja wojna
Udawaj, że
JEBAĆ TO
Ich oczy są przeklęte
Ich wiara została ukrzyżowana
(Wojna) Ich język jest jak kamień
Ich język jest martwy
(Wojna) Ten sukinsyn wbije ci nóż w plecy
Urośnij, zaadaptuj się
1984, 1984
Obudziłeś się i zobaczyłeś lej zamiast domu
Obudziłeś się i zobaczyłeś lej zamiast domu
Urośnij, zaadaptuj się
1984, 1984
Obudziłeś się i zobaczyłeś lej zamiast domu
A twój gniew nigdy cię nie opuści
Musisz tylko znaleźć kogoś winnego
Proszę, powstrzymaj przemoc
Proszę, powstrzymaj rozlew krwi na Ziemi
Popatrz w oczy tych przerażonych dzieci
I pamiętaj, pamiętaj o sobie
Proszę, powstrzymaj przemoc
Proszę, powstrzymaj rozlew krwi na Ziemi
Mój bracie, mój bracie
Gniew będzie trwał w pamięci
Gniew będzie żył i zwyciężał
Urośnij, zaadaptuj się
1984, 1984 się ziścił
Obudziłeś się i zobaczyłeś lej zamiast domu
A twój gniew nigdy cię nie opuści
Gniew będzie trwał w pamięci
Gniew będzie trwał w pamięci
Gniew będzie trwał w pamięci
Gniew będzie żył i zwyciężał
Już na wstępie Alex pyta retorycznie: a gdyby to chodziło o ciebie? Gdyby te łzy płynęły także w twoim domu?
To porażające swą bezpośredniością pytanie skierowane jest ewidentnie do rodaków demonicznego Terrible’a. Otumanieni propagandą mediów sprzyjających władzy Rosjanie na co dzień słyszą wyłącznie o konieczności „powstrzymania i obalenia faszystowskiego reżimu ukraińskiego” i o „zachłannym NATO”, niebezpiecznie zbliżającym się do granic Rosji, czemu trzeba było przecież zapobiec, organizując „specjalną operację wojskową w Ukrainie”. Niezależnie od tego, co się myśli na temat wojny w Ukrainie, nie można jednak zaprzeczyć, że za wielkimi interesami kryją się ofiary i cierpienia ponoszone przez ludność cywilną obu stron (biorąc pod uwagę, że we wschodnich i południowo-wschodnich terenach Ukrainy, czyli tych najbardziej dotkniętych wojną, spora część ludności to zwolennicy przynależności do Rosji), za co odpowiedzialność ponoszą agresorzy.
Obwody Ukrainy, w których wystąpiły prorosyjskie niepokoje w 2014 r. (źródło: wikipedia.org)
A ponieważ nie ma żadnych wątpliwości, kto w tym przypadku jest agresorem, dlatego rozpoczynając od sprowadzenia sytuacji wojennej do cierpienia ludności cywilnej, Alex wybija z rąk zwolenników interwencji w Ukrainie jakiekolwiek argumenty. Rozumie jednak, że rozmowa ze zmanipulowanymi ludźmi będzie bardzo trudna, bo ich oczy są przeklęte, gdyż są zaślepieni nienawiścią do Zachodu i Ukraińców, w związku z czym ich język jest jak kamień, ich język jest martwy. To zapewne aluzja do licznych wypowiedzi rodaków Alexa, którzy pytani o zdanie na temat wojny najczęściej albo boją się mówić, co myślą, albo mówią, co powinni powiedzieć, by się nie narazić władzom, albo naprawdę popierają wojnę prowadzoną przez rząd Władimira Putina.
Dlatego Alex kontynuuje dramatycznym stwierdzeniem: w twoim domu, w twojej rodzinie, sumienie umarło. Nic dziwnego; przecież ich wiara została ukrzyżowana, dodaje po chwili. Czy to aluzja do poparcia, które agresji udzieliła rosyjska cerkiew prawosławna? Bardzo możliwe, ale to zapewne także aluzja do sumień tradycyjnie w większości prawosławnych Rosjan. A ponieważ wrażliwemu człowiekowi trudno znieść taką bezprzykładną znieczulicę, lider Slaughter To Prevail wybucha: nie kapujesz, jesteś głąbem, czy co? Śmierć i ból ciągnie się za tłumem! I choć w tym momencie wszystko wydaje się jasne, zdezorientowany artysta wykrzykuje jeszcze: o co w tym wszystkim chodzi?
Rzeczywiście, trudno to wszystko zrozumieć. Normalnemu człowiekowi ciężko zaakceptować nakręcaną przez operacje wojskowe spiralę przemocy, pewnie dlatego właśnie Alex śpiewa proszę, powstrzymaj przemoc; proszę, powstrzymaj rozlew krwi na Ziemi. Popatrz w oczy tych przerażonych dzieci i dodaje z pozoru bez związku: i pamiętaj, pamiętaj o sobie.
To bardzo istotne słowa, nad którymi warto się chwilę zatrzymać. Myślenie o sobie w tym kontekście moim zdaniem i wbrew pozorom nie jest wcale aktem egoizmu! Myślę, że może tutaj chodzić np. o to, że wielu osobom, nie tylko tym bezpośrednio doświadczającym okrucieństw wojny, stosunkowo łatwo ulec poczuciu nienawiści. W przypadku żołnierzy frontowych prowadzi to szybko do eskalacji przemocy. To z tego powodu Alex wykrzykuje gniew będzie trwał w pamięci, gniew będzie żył i zwyciężał, a potem dodaje jeszcze twój gniew nigdy cię nie opuści. W takiej sytuacji, jak słusznie zauważa wokalista grupy, musisz tylko znaleźć kogoś winnego, by móc wylać na niego swoją nienawiść.
Mariupol, Ukraina, maj 2022. Budynki zniszczone podczas oblężenia miasta przez wojska rosyjskie. W ramach walk zburzeniu uległo 90% zabudowań tego ponad 400-tysięcznego miasta (źródło: Wikipedia)
Jeśli zwolennikom wojny uda się uniknąć pogrążenia w nienawiści w stosunku do Ukraińców, możliwa jest jednak jeszcze jedna opcja: pułapka konformistycznego pobłażania przemocy, która z reguły prędzej czy później staje się niczym innym, jak współuczestnictwem w zbrodni. Udawaj, że nie jesteś winny; udawaj, że nie widzisz tego gówna; udawaj, że to nie twoja wojna – ryczy Alex, dopełniając obrazu społeczeństwa uwikłanego w wojnę, które nie chce przyznać, że to wojna agresywna, niemożliwa do usprawiedliwienia, a ich postawa nosi znamiona przymykania oczu na szerzące się zło.
Rozpaczliwe wrzaski Alexa Terrible’a nie mogą jednak przynieść skutku, dlatego w utworze słyszymy: tymczasem widzę maszerujące wojska, to boli, widzę tam przyjaciół, nie mają twarzy, nie mają przyszłości. Wojna trwa po prostu nadal, a wielu rodaków wokalisty Slaughter To Prevail w niej bezpośrednio uczestniczy i nie wiadomo, czy kiedykolwiek z niej powróci, a jeśli nawet, to pytanie, w jakim stanie.
Okładka książki George’a Orwella „Rok 1984” (Dom Wydawniczy Rebis, 2022)
W refrenie do utworu słyszymy powtarzaną kilkukrotnie tytułową liczbę 1984. To oczywiste nawiązanie do słynnej powieści George’a Orwella „Rok 1984” (napisanej w 1948 r.), „złowrogiej wizji świata, w którym nie ma osobistej wolności, kłamstwa zastępują prawdę, a niepoprawna politycznie myśl jest najsurowiej karaną zbrodnią”. Jeśli ktoś nie zna książki, najlepiej by ją oczywiście przeczytał, albo przynajmniej obejrzał ekranizację tej słynnej powieści. Co istotne, w czasach zimnej wojny dzieło Orwella odczytywane była jednoznacznie jako antykomunistyczne, wymierzone w ustrój sowiecki, w związku z czym było zakazane w krajach tzw. demokracji ludowej (w Polsce jej pierwsze oficjalne wydanie ukazało się dopiero w 1988 r. – w międzyczasie powieść publikowana była tylko w podziemiu).
„Rok 1984” po rozpadzie Związku Radzieckiego i Bloku Wschodniego nie stracił wcale na aktualności, stając się uniwersalną alegorią wszelkich prób wprowadzania rządów autorytarnych. To dlatego Alex postanowił zapożyczyć tytuł swojego utworu właśnie od powieści Orwella. Przyrównując sytuację w swojej ojczyźnie, dokonującej bezpardonowej agresji na Ukrainę, do totalitarnego reżimu opisanego w powieści, dodatkowo bardzo mocno uderzył w rząd Putina, co chyba przypieczętowało jego dozgonną emigrację.
Do utworu powstały dwa teledyski. W tym oficjalnym występują muzycy zespołu, jak zwykle w charakterystycznych maskach, z jednym jednak wyjątkiem – należy odnotować, że wokalista grupy tym razem jest bez maski (sic!) i – jak zauważa choćby Metal Injection – wygląda na wyjątkowo wkurzonego. Drugi teledysk to modna obecnie wizualizacja z tekstem.
Pojawiają się różne głosy na temat utworu i postawy Slaughter To Prevail. W naszym kraju dominuje nieprzejednana, nie znosząca jakiegokolwiek „ale” postawa „jebać ruskich”, która kompletnie pomija wiele aspektów putinowskiej awantury, choćby tych związanych z wielkimi pieniędzmi i powiązanymi z nimi strefami wpływów. Nie wchodząc w takie dywagacje, postawa Alexa dla nieprzejednanych wrogów Rosji jest zbyt mało wyrazista, by uznać członków grupy za rzeczywistych oponentów Putina, a nie tylko konformistycznych typów, którzy wyjechali z kraju dla korzyści materialnych.
Posłuchaj / zobacz oficjalny teledysk do utworu „1984” Slaughter To Prevail (źródło: YouTube)
Trzeba jednak pamiętać, że rosyjskie władze znane są z mało delikatnego stosunku do swoich przeciwników. Z jednej strony więc Alex z zespołem bez dwóch zdań potępiają wojnę, z drugiej muzycy faktycznie nie robią tego jednak tak całkiem otwarcie, oświadczając, że „nie opowiadamy się po żadnej ze stron” (patrz oświadczenie cytowane na początku tekstu). W oczach ortodoksyjnych wrogów Rosji taka postawa może się wydawać zbyt konformistyczna i niejednoznaczna, ja jednak uważam, że Alex i spółka i tak wyrazili się w „1984” bardzo klarownie przeciwko wojnie, na dodatek przyrównując sytuację w Rosji do orwellowskiej paranoi. Może więc nie mówią jeszcze więcej dlatego, że muzycy pozostawiali w Rosji swoich bliskich, a może dlatego że są artystami, a dosłowność w ustach artystów nie jest czymś pożądanym.
Bucza, Ukraina, kwiecień 2022 – krajobraz po wycofaniu się z miasta rosyjskich wojsk (źródło: TOKfm /AP Photo)
Na zakończenie chciałbym przytoczyć jeszcze jedną wypowiedź Alexa na temat utworu „1984”, opublikowaną w towarzyszącej oficjalnemu klipowi wideo informacji prasowej. „Tę piosenkę napisałem, gdy zaczęła się wojna. Nie mogę milczeć na temat tej całej sytuacji. Stworzyliśmy prosty teledysk, aby powiedzieć, co myślimy o wojnie i chcieliśmy go opublikować tak szybko, jak to tylko możliwe. Niestety, nie udało się tego zrobić szybko. Ta piosenka nie jest taka jak zwykle. To nie w naszym stylu. Ale to jest krzyk mojej duszy. Wojna jest zawsze wielką tragedią dla wszystkich. Proszę, powstrzymaj przemoc i tę wojnę. Wiem, że wielu z was chciało usłyszeć od nas coś innego. […] To jest nasze przesłanie. Jestem z Rosji. Kocham mój kraj, kocham naszych fanów stamtąd i nie mogę uwierzyć, że to zaszło tak daleko od 2014 roku. Boże chroń nas wszystkich. Pozostańmy ludźmi”. Niestety, oryginał tego tekstu nie jest już dostępny w Internecie, dlatego nie jestem w stanie podać w tym przypadku odsyłacza.
Cywilne ofiary w Buczy, kwiecień 2022. Zbrodnie, choć motywowane decyzjami „rządowymi”, dokonane przez „zwykłych ludzi” = rosyjskich żołnierzy.
Ta wypowiedź trochę przypomina mi w klimacie przesłanie kryjące się za słynnym kawałkiem „Deutschland” Rammsteina: w jednym i drugim wypadku miłość do ojczyzny – zarówno muzyków niemieckich, jak i Alexa – jawi się jako bardzo gorzka i trudna. Moim zdaniem łatwo zrozumieć Alexa; Rosja to jego kraj, w nim się wychował, tam żyją jego najbliżsi. A jednak trudno zaakceptować agresję, którą jego ojczyzna zafundowała Ukraińcom. Można oczywiście się wyprzeć takiej ojczyzny, ale czy doprawdy to jest najwłaściwsza postawa? Jeśli wszyscy empatyczni Rosjanie wyrzucą z serca swoją „matiuszkę Rassiję”, kto będzie walczył o normalność w tym kraju…? I dlatego myśląc o Rosjanach, pomyślmy także o tych, którzy są w mniejszości. Cytując jeszcze raz Alexa: „proszę, nie czyńcie całego narodu rosyjskiego wspólnikiem [działań rosyjskiego rządu]”.
0 komentarzy